Paard tuigloos trainen

Waarom ik geloof in paarden trainen zonder hulpteugels

Trainen zonder hulpteugels heeft by far mijn voorkeur. Ik geloof dat je er blessures mee kunt voorkomen. Het is een discussie die ik vaak terug zie komen. Het wel of niet gebruiken van bijzet, slof, pessoa, longeerhulp of andere hulpteugels. Mensen die voor zijn, halen vaak als argument aan, dat het je paard helpt om over de rug te laten lopen. Sommigen hangen ze er voor de zekerheid om. Als rem. Persoonlijk kies ik liever voor een training zónder hulpteugels. Ik zie ze meestal vooral schade aanrichten, zowel mentaal als fysiek….

De hals als evenwichtsstok

De hals van het paard, dient voor balans. Willen we dat het paard volgens de biomechanica goed loopt, moet hij de hals vrij kunnen gebruiken en op lengte kunnen maken. De wervelkolom van de hals loopt in een S-bocht. Als deze S in elkaar gedrukt wordt door een ruiterhand of hulpteugel, maakt de onderste bocht een knik naar beneden. Hierdoor kan het paard onmogelijk zijn schoft liften. En dát is weer noodzakelijk om ons goed te kunnen dragen. Alleen dan kan het achterbeen namelijk ondertreden. Ga je die hals begrenzen met hulpteugels, heeft dat in mijn ogen twee nadelen:

  1. longeren met hulpteugels
    Hier hebben de hulpteugels nog geen invloed. Je kunt mooi zien dat het (links gebogen) paard op de binnenschouder valt en ter compensatie zijn hoofd naar buiten brengt. Dat houdt hem in balans.

    Je mist informatie over de onbalans en scheefheden van je paard. Door je paard vrij te laten bewegen, zie waar zijn voorkeur naar uit gaat. Hoe houdt hij het liefst zijn hoofd / hals? Is er verschil tussen links en rechts? Hoe maakt hij zijn passen af? Zijn ze gelijk of zie je verschillen? Buigt hij in de lijn van de volte of valt hij naar binnen of over de buitenschouder? Dingen die je allemaal veel beter ziet als je gaat trainen zonder hulpteugels. Maar essentiële informatie als je jouw paard gaat trainen.

  2. Je paard wordt belet zelf zijn balans te vinden en houden. Je dwingt hem in een houding, die hij misschien niet aan kan vanwege blokkades. Een blessure werk je zo nog sneller in de hand.

Wat kan er fout gaan bij het trainen met hulpteugels

Goed voorbeeld is het afdwingen van stelling. Stel, je wilt dat je paard naar links gebogen is op de volte naar links. Om hem hiermee te “helpen”, zet je hem wat bij naar links. Je wilt dan dat hij de rechterkant op lengte brengt, en de linkerkant verkort. Maar wát nou als de voorkeur van het paard is om naar rechts te kijken? Dat verandert niet, als je hem met hulpteugels naar links “dwingt”. Het paard heeft doorgaans een reden voor zijn voorkeur. Hij zal ondanks de hulpteugel, nog steeds naar rechts willen kijken. Dus in plaats van dat hij de rechterkant verlengt, zal hij die nog meer verkorten, omdat een andere kracht hem naar links dwingt. Span zelf maar eens je biceps aan en vraag iemand anders om je arm te strekken (waarmee je dus je biceps zou moeten verlengen en je triceps verkorten). Jij wilt je arm echter nog steeds gebogen houden. Waarschijnlijk voel je zelf wel dat je jouw biceps alleen maar meer gaat aanspannen. Zo werkt het dus ook met je paard.

Ontspanning, balans, impuls, vrij van blokkades

trainen zonder hulpteugels
Een linksgebogen paard linksom. Ze valt op de bovenste foto erg over de buitenschouder, omdat haar verticale balans niet in orde is. Zou je dit paard met hulpteugels in een houding dwingen, zal haar balans alleen maar slechter worden. Op de onderste foto is de balans nog niet optimaal, maar wel beter. Dit paard heeft hier nog blokkades die eerst opgelost moeten worden.

Echte nageeflijkheid ontstaat in mijn ogen doordat een paard in balans loopt, mentaal ontspannen is, vrij is van blokkades, voldoende impuls heeft en de schoft lift. Vaak zie je dat paarden aan die gereden of gelongeerd worden met hulpteugels óf heel sloom worden, óf juist gaan vluchten. Een enkeling is zo atletisch en handig dat hij zelfs met hulpteugels zichzelf nog aardig redt. Als dat zo is, heb je ze dus eigenlijk niet nodig 😉 . Door een paard te trainen zonder hulpteugels en te leren dat het fijn is om zelf in balans te lopen, bereik je veel meer en houd je jouw maatje gezond én happy in zijn koppie. Lukt het je niet? Vraag een goede trainer eens om mee te kijken en laat je paard checken op blokkades in zijn lijf! En bedenk, dat in balans lopen met die lange hals, best zwaar is. Dus neem vooral ook de tijd om je paard sterker te laten worden.

Zijn hulpteugels ooit wel “geoorloofd”?

Mijn kort door de bocht antwoord is dus “nee”. Ben je een paard aan het revalideren waarbij je verplicht moet stappen en het paard dreigt te ontploffen… Misschien dat het dan een hulpmiddel kan zijn. Ga je buiten rijden en is jouw paard soms de rem kwijt (of ben je daar bang voor)? Realiseer je dan dat paarden doorgaans de rem kwijt raken, als ze op de vlucht zijn. Als ze dan ook nog eens vast gehouden worden of pijn ervaren, kunnen ze nog meer willen vluchten. Vaak is een paard nog wel bij zinnen en zal de scherpere inwerking van de hulpteugel hem remmen. Dan is het gevaar op dat moment geweken. Maar je paard leert niet om zelf na te denken, in zijn lijf te blijven of op jou te vertrouwen als hij het zelf niet meer weet. Of ze sluiten zich voor je af, wat jammer is voor jullie band. Als het jou mentaal helpt, omdat je je veel relaxter voelt als er een hulpteugel om je paard hangt, kan ik me voorstellen dat je dat doet. Dan heb je hem waarschijnlijk nooit nodig…

Leren hoe je jouw paard kunt trainen zonder hulpteugels?

Wil je weten hoe je jouw paard op een gezonde manier kunt trainen? Ik kijk graag met je mee. De bouw van je paard en zijn huidige mogelijkheden, zijn het uitgangspunt. Als ik blokkades vermoed, zal ik je altijd adviseren je paard te laten behandelen. Of je dat doet is natuurlijk aan jou. Realiseer je dat het succes van je training, mede afhankelijk is van de fysieke toestand van je paard. Ik begin het liefst op de grond, zodat je jouw paard onbelast kunt trainen en je kunt zien wat de bedoeling is. Het herstellen van de mentale en fysieke balans is het uitgangspunt. Meer weten? Lees hier verder >